Το franchising αφορά σε μια «συνεργασία» μεταξύ ενός ανεξάρτητου προσώπου (franchisee ή δικαιοδόχος ή λήπτης) και μιας επιχείρησης (franchisor ή δικαιοπάροχος ή δότης), η οποία επιθυμεί να επεκτείνει τις δραστηριότητές της. Η συνεργασία καθορίζεται από την Σύμβαση Δικαιόχρησης. Ο franchisee λαμβάνει το δικαίωμα να λειτουργεί την επιχείρησή του με τη χρήση της εμπορικής επωνυμίας/σήματος του franchisor, και να απολαμβάνει την τεχνογνωσία, εμπειρία και υποστήριξη του franchisor. Όλες οι πτυχές της επιχείρησης του franchisee ελέγχονται αυστηρά συμπεριλαμβανομένης της εικόνας, των προϊόντων ή των υπηρεσιών, των συστημάτων, της λειτουργίας και του μοντέλου διοίκησης.

Σήμερα, είναι αρκετά δύσκολο να ανακαλύψουμε μια «μεγάλη» επιχειρηματική ιδέα. Ακόμη κι αν έχουμε ονειρευτεί ένα εξαιρετικό επιχειρηματικό μοντέλο, μπορεί να χρειαστεί πολύς χρόνος για να το ξεκινήσουμε και να αρχίσουμε να κερδίζουμε χρήματα, με αποτέλεσμα πολλοί επίδοξοι επιχειρηματίες να αποθαρρύνονται και να εγκαταλείπουν πολύ πριν δουν την επιτυχία.

Μια πιο ασφαλής επιλογή είναι η επένδυση σε ένα σύστημα franchise, καθώς ο δικαιοπάροχος σας παρέχει όλα τα εχέγγυα για μια επιτυχία. Η ιδέα όμως του να επενδύσει κάποιος σε ένα σύστημα franchise μπορεί να είναι ελκυστική, κρύβει όμως και παγίδες και δεν είναι πάντα τα πράγματα, όπως φαίνονται από τη πρώτη ματιά. Για αυτό τον λόγο, σας παρουσιάζουμε παρακάτω τα βασικά ερωτήματα που πρέπει να λάβετε υπόψιν σας, προτού κάνετε μια επενδυτική κίνηση.

Ο δρόμος franchise δεν είναι κατάλληλος για κάθε νέο επιχειρηματία!

1. Θα είμαι ευθυγραμμισμένος με την κουλτούρα του franchise;

Ο δικαιοπάροχος έχει ήδη προσδιορίσει και καθορίσει τα στοιχεία που συγκροτούν την κουλτούρα του, όπως διατυπώνονται στο όραμα, αρχές και στρατηγική του και δεν υπάρχει περιθώριο για να αλλάξουν. Η ευθυγράμμιση με την κουλτούρα του δικαιοπαρόχου είναι ζωτικής σημασίας για την ικανότητά σας να είστε κερδοφόροι και να απολαμβάνετε προσωπική ικανοποίηση από την επιχείρησή σας. Η πραγματικότητα είναι ότι η επιτυχία στο franchising καθορίζεται από την επιτυχή ή όχι εφαρμογή και τήρηση διαδικασιών και συστημάτων καθώς και των επιτυχημένων επιχειρηματικών μοντέλων που ως συγκροτημένο σύνολο προτείνονται, σε συγκεκριμένη περιοχή και με συγκεκριμένους franchisees.

Στο franchising, η κουλτούρα της δικαιοπαρόχου εταιρείας θεωρείται βασικό στοιχείο για την θετική ή αρνητική αξιολόγηση μιας επενδυτικής πρότασης από τους ενδιαφερόμενους franchisees.

2. Είμαι διατεθειμένος να αφιερωθώ στην ανάπτυξη μιας επιχείρησης, με περιορισμένη ευελιξία και δημιουργικότητα;

Η γοητεία του franchising είναι ότι έχετε ένα έτοιμο και ολοκληρωμένο concept Που θα σας οδηγήσει στην επιτυχία, αυτή, όμως, οφείλεται και καθορίζεται σε μεγάλο βαθμό από τη πιστότητα της εφαρμογής των συστημάτων, των διαδικασιών και του επιχειρηματικού μοντέλου.

Αυτό προϋποθέτει ότι οι franchisees λειτουργούν ναι μεν τη δική τους επιχείρηση, αλλά παράλληλα συμμορφώνονται και ακολουθούν αυστηρά το σύστημα του franchisor. Στις διαδικασίες αυτές οι franchisees αναπόφευκτα “εκχωρούν” ένα μεγάλο βαθμό επιχειρηματικής ανεξαρτησίας. Πρέπει να διαθέτουν την ικανότητα ως επιχειρηματίες να επενδύσουν σημαντικούς πόρους, όπως χρήματα, χρόνο, γνώσεις, εμπειρίες σε μια επιχείρηση franchise, αλλά την ίδια στιγμή να λειτουργούν μέσα στα προκαθορισμένα όρια αυτού του αυστηρά συγκροτημένου επιχειρηματικού μοντέλου.

Αυτό προϋποθέτει την πλήρη κατανόηση ότι ο franchisee παραμένει ναι μεν επιχειρηματίας, αλλά επιχειρηματίας «στοχευμένης» δράσης σε ένα συγκροτημένο και αυστηρά καθορισμένο πλαίσιο.

3. Πώς είναι ο τρόπος ζωής ενός τυπικού δικαιοδόχου;

Οι δικαιοπάροχος θα σας εξηγήσει τις ευθύνες και την απασχόληση που θα έχετε, αλλά επισκεφθείτε μόνοι σας άλλους franchisees στην ίδια αλυσίδα που σκέφτεστε να επιλέξετε, κάντε mystery shopping και ρωτήστε τους για τα πάντα, πολλοί είναι πρόθυμοι να σας βοηθήσουν. Μάθετε πώς μοιάζει η τυπική τους μέρα, ποιες προκλήσεις αντιμετωπίζουν, πόσο απαραίτητη είναι η προσωπική εργασία του franchisee και με ποιες αρμοδιότητες και ευθύνες. Αν αυτός ο τρόπος ζωής σας ταιριάζει σας για τα επόμενα πέντε με δέκα χρόνια, μπορείτε να προχωρήσετε. Αν όχι, σκεφτείτε μια διαφορετική δουλειά.

4. Τι είδους υποστήριξη λαμβάνω;

Το σωστό franchise μπορεί να οδηγήσει σε επιτυχία. Το λάθος franchise όμως, μπορεί να οδηγήσει στην καταστροφή. Τα επιτυχημένα δίκτυα κερδίζουν από την επιτυχημένη λειτουργία των franchisees. O franchisor έχει τέσσερις, τουλάχιστον, υποχρεώσεις απέναντι στο δίκτυο των συνεργαζόμενων franchisees του:

να εκπαιδεύει επαρκώς τους franchisees του, καθώς και τους υπαλλήλους αυτών
να ελέγχει την ομαλή και συνεπή λειτουργία των καταστημάτων του δικτύου
να υποστηρίζει διαρκώς και αποτελεσματικά τη λειτουργία των καταστημάτων του δικτύου
να εξελίσσει το concept και να ισχυροποιεί το brand έναντι του ανταγωνισμού

Η υποστήριξη πρέπει να ξεκινά άμεσα στο «στήσιμο» και οργάνωση του νέου καταστήματος (επιλογή σημείου, προτάσεις σε θέματα εξοπλισμού και συνεργείων, visual merchandising, εγκαίνια, αρχική περίοδος λειτουργίας) και να συνεχίζεται ενεργά καθ’ όλη τη διάρκεια της συνεργασίας σε τομείς που ανάλογα με το είδος franchise αφορούν σε:

Λειτουργία Καταστήματος

Πωλήσεων & Marketing

Management Προσωπικού (Στρατολόγηση, Αξιολόγηση, Εκπαίδευση, Ανάπτυξη)

Διαχείριση Αποθεμάτων

Εξυπηρέτηση Πελατών / Customer Service

Χρηματοοικονομική Διαχείριση

Διασφάλιση Ποιότητας

5. Μπορώ να παραμένω παρακινούμενος, εκτελώντας την ιδέα κάποιου άλλου;

Δεν είναι όλοι οι επιχειρηματίες ικανοί στο να διαχειρίζονται αποτελεσματικά ένα project που κάποιος άλλος έχει δημιουργήσει και συχνά νοιώθουν χαμηλή παρακίνηση και έχουν ιδέες οι οποίες δεν λαμβάνουν την έγκριση του franchisor. Στο μοντέλο franchise, το μεγαλύτερο μέρος της εργασίας, ιδεών και στρατηγικής έχει ήδη γίνει - αλλά και εξελίσσεται - από τον franchisor, το οποίο και αποτελεί ένα τεράστιο όφελος για τους franchisees. Ο κάθε franchisee μπορεί να κάνει στοχευμένες ενέργειες για να μπορέσει να προωθήσει καλύτερα την επιχείρησή του όπως τοπική διαφήμιση, χορηγούμενες, χορηγία σε αθλητική ομάδα της περιοχής του, μπορεί να προτείνει ιδέες προς βελτίωση και σε κάθε περίπτωση έχει να κάνει πολλά σχετικά με την καθημερινή διαχείριση του καταστήματός του και πρέπει να μείνει προσηλωμένος σε αυτά.

Δεν μπορούμε να διαμορφώσουμε τις συνθήκες της αγοράς, ούτε να καθορίσουμε την στρατηγική (ή και να αναδιαμορφώσουμε το concept) που ακολουθεί η μητρική εταιρία που σκεφτόμαστε να επιλέξουμε.

Μπορούμε όμως να επιλέξουμε αν μας ταιριάζει ή όχι, είτε μόνοι μας, είτε (καλύτερα!) με την βοήθεια εξειδικευμένων συμβούλων franchise.