Ποιοί είναι οι βασικοί όροι και το πλαίσιο λειτουργίας των συνεργασιών franchise;
Το franchising αποτελεί μια ιδιαίτερα διαδεδομένη εμπορική συνεργασία, που μειώνει το ρίσκο των δικαιοδόχων και αυξάνει τις αποδόσεις των καταστημάτων τους, αλλά και επιταχύνει την ανάπτυξη των δικαιοπαρόχων, συμπιέζοντας ταυτόχρονα τα λειτουργικά κόστη.
Ο δικαιοδόχος – franchisee λαμβάνει πλήρη αρχική και συνεχή υποστήριξη από τον δικαιοπάροχο – franchisor, όπως χρήση brand, αρχιτεκτονικά σχέδια, εύρεση και αξιολόγηση καταστήματος, εκπαίδευση, καθώς και λίστα προμηθευτών και ειδών, ανανέωση καταλόγων, κεντρικές προωθητικές ενέργειες κ.ο.κ.
Ο δικαιοδόχος αγοράζει από εγκεκριμένους προμηθευτές και διαθέτει μόνο τα προϊόντα / υπηρεσίες που ορίζει ο δικαιοπάροχος, σε ενδεικτικές τιμές, έχοντας δικαιοδοσία σε συγκεκριμένη γεωγραφική περιοχή.
Ο δικαιοπάροχος εξελίσσει συνέχεια το επιχειρηματικό σύστημα, το προωθεί και υποστηρίζει τους δικαιοδόχους της αλυσίδας.
Ποιά είναι τα χαρακτηριστικά των επιτυχημένων αλυσίδων franchise;
Μέσω του franchise έχουν δημιουργηθεί μερικά από τα μεγαλύτερα brands στη χώρα μας και σαφέστατα όλες οι μεγάλες σε πλήθος αλυσίδες αναπτύσσονται μέσω του θεσμού και έχουν καταξιωθεί στην αγορά.
Οι επιτυχημένες αλυσίδες franchise σαφέστατα διακρίνονται για τη δέσμευσή τους στο όραμά τους, όπως αυτό απευθύνεται στο καταναλωτικό κοινό, και αφετέρου ακολουθούν πιστά το στρατηγικό πλάνο τους.
Επιλέγουν δικαιοδόχους, τους οποίους υποστηρίζουν με σοβαρότητα και επαγγελματισμό, ξεπερνώντας τα όποια προβλήματα και στοχεύοντας όλοι μαζί για ολοένα καλύτερες αποδόσεις και ευχαριστημένους πελάτες.
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα του franchising για τους δικαιοδόχους;
Το franchising από την πλευρά των δικαιοδόχων χαρακτηρίζεται από πολλά πλεονεκτήματα, τα οποία και εκμηδενίζουν το επιχειρηματικό ρίσκο και διασφαλίζουν μακροχρόνια επιτυχία.
Από τη μια η αρχική υποστήριξη, αλλά και το σύνολο των παροχών προς τους δικαιοδόχους που συνήθως έχει ένα κόστος που το ονομάζουμε entry fees, αν και αυτό περιλαμβάνει και επιπλέον προνόμια πέρα από τα αρχικά, όπως η αποκλειστικότητα γεωγραφικής περιοχής και η άδεια χρήσης του brand κατά την διάρκεια της σύμβασης.
Οι αρχικές παροχές αφορούν εταιρική ταυτότητα, αρχιτεκτονικά σχέδια, αρχική εκπαίδευση, προμηθευτές και συνεργάτες για τον εξοπλισμό και κατασκευή του καταστήματος σε εγγυημένο κόστος και χρόνο.
Τα προνόμια που απολαμβάνουν οι δικαιοδόχοι αφορούν στην αξιοποίηση ενός συνεχούς αυξανόμενης φήμης brand, αγορές σε καλύτερες τιμές απ’ ότι θα μπορούσαν μόνοι τους να επιτύχουν λόγω οικονομιών κλίμακος, συνεχή προώθηση, συνεχή ανανέωση προϊόντων και concept, υποστήριξη σε θέματα λειτουργίας, εκπαίδευση προσωπικού, καθοδήγηση για τοπικές προωθητικές ενέργειες κ.ο.κ.
Ποιά είναι τα μειονεκτήματα του franchising για τους δικαιοδόχους;
Το franchise παρέχει μοναδικά προνόμια σε όποιον το αξιοποιήσει προκειμένου να ξεκινήσει το δικό του κατάστημα. Ωστόσο, εγκυμονεί ενίοτε κινδύνους και σαφέστατα δεν αρμόζει για όλους μας.
Από τη μια, ο ίδιος ο franchisor ενδέχεται να μην διαθέτει τις ικανότητες και τις υποδομές που απαιτούνται, είτε να μην τις διαθέτει ξεκινώντας την ανάπτυξή του, είτε με το δίκτυό του να αυξάνεται να μην είναι σε θέση να ανταπεξέλθει στην γρήγορη ανάπτυξη.
Από την άλλη, ένα κατάστημα που ανήκει σε μια ομπρέλα franchise διαθέτει συγκεκριμένα προϊόντα, έχει συγκεκριμένη εταιρική ταυτότητα, ακόμα και συγκεκριμένο τελετουργικό εξυπηρέτησης, με άλλα λόγια ο δικαιοπάροχος είναι διαχειριστής του καταστήματος, με πολύ περιορισμένες δυνατότητες έκφρασης της δημιουργικότητάς του.
Ποιά είναι τα πλεονεκτήματα του franchising για τους δικαιοπαρόχους;
Μέσω του franchise έχουν δημιουργηθεί οι μεγαλύτερες αλυσίδες τόσο στην Ελλάδα, όσο και διεθνώς, με κύριο χαρακτηριστικό όχι τόσο το μέγεθός τους, αλλά την ταχύτητα με την οποία δημιουργήθηκαν και την τεράστια διείσδυσή τους στην αγορά.
Οι μητρικές εταιρείες:
- αναπτύσσονται με ταχύτητα, αξιοποιώντας κεφάλαια τρίτων
- χρειάζονται μικρότερες υποδομές, δηλαδή επενδύσεις και λειτουργικά
- διαχειρίζονται ένα δίκτυο με καταστήματα των οποίων επικεφαλής είναι ένα ικανός manager που έχει ταυτόχρονα επενδύσει και χαρακτηρίζεται από αυξημένη παρακίνηση
- επικεντρώνονται στην έρευνα και ανάπτυξη και στην υποστήριξη των καταστημάτων και είναι αποτελεσματικές
Ποιά είναι τα μειονεκτήματα του franchising για τους δικαιοπαρόχους;
Μέσω του franchise ένας επιχειρηματίας που διαθέτει ένα δυνατό concept μπορεί να απογειωθεί από την επιτυχία του καταστήματός του και να δημιουργήσει μια αλυσίδα με πανελλήνια και γιατί όχι διεθνή ακτινοβολία. Ωστόσο, η διαδρομή δεν είναι εύκολη και απαιτεί σύνεση και δέσμευση.
- Ο δικαιοπάροχος οφείλει από την πρώτη φάση της ανάπτυξής του να αποδεσμευθεί από το λειτουργία του πιλοτικού καταστήματός του και να επικεντρωθεί στο franchise
- Θα πρέπει να δημιουργήσει σταδιακά τις απαραίτητες υλικοτεχνικές και στελεχιακές υποδομές
- Καλό είναι να εμπιστευθεί ένα έμπειρο σύμβουλο franchise και να ακολουθεί τις προτάσεις του
- Πάντα να στοχεύει στην κορυφαία αγοραστική εμπειρία των καταναλωτών
- Να σέβεται τους franchisees και να τους υποστηρίζει πλήρως
- Να κατανοήσει ότι τα έσοδά του δεν είναι μόνο κέρδη, αλλά κεφάλαια που πρέπει να διατεθούν για υποστήριξη και υποδομές
- Να δημιουργήσει τμήμα έρευνας και ανάπτυξης, τμήμα λειτουργίας και υποστήριξης
- Να παραμένει συνέχεια ανταγωνιστικός και μέσα στους ρυθμούς της αγοράς
- Να επιλέγει και να εκπαιδεύει τους franchisees του
Ανεξάρτητη επιχείρηση vs franchise.
Το franchising διασφαλίζει την επιτυχία πολύ περισσότερο από μια ανεξάρτητη επιχείρηση, ιδιαίτερα σήμερα με τις συνθήκες του ανταγωνισμού να είναι ιδιαίτερα σκληρές.
Μέσω franchise ξεκινάς με υποστήριξη, σιγουριά και ιδρύεις τη δική σου επιχείρηση γρήγορα, σε χαμηλότερο κόστος, με υψηλές προδιαγραφές και σε σωστό σημείο, και κυρίως ξεκινάς επώνυμα.
Μέσω franchise λειτουργείς τη δική σου επιχείρηση, με καλύτερο μεικτό περιθώριο, συμφέρουσες αγορές, συνεχή υποστήριξη σε προωθήσεις, προσφορές, διαφημίσεις, νέα προϊόντα, εκπαίδευση, και κυρίως διαθέτοντας ένα αναγνωρισμένο brand που αποτελεί εγγύηση στην αγορά.
Ποιοί είναι οι κλάδοι με τις καλύτερες προοπτικές ανάπτυξης μέσω franchise;
Η ελληνική αγορά έχει να επιδείξει πολλούς κλάδους που ξεκίνησαν δυναμικά, αλλά είτε λόγω αλλαγών στις καταναλωτικές συνήθειες, είτε λόγω γρήγορου υπερκορεσμού τους, είτε και σε συνδυασμό και των δύο, οδηγήθηκαν στην απαξίωση, όπως videoclubs, αναγομώσεις μελανιών, μικροεπισκευές αυτοκινήτων, frozen yogurt, donuts…
Σήμερα, ο μεγάλος παίχτης στον κλάδο είναι η Μικρή Εστίαση, τα street food concepts κάθε είδους, με μικρή επένδυση, εύκολη λειτουργία, διαφοροποιητικά χαρακτηριστικά που δημιουργούν δυνατή αγοραστική εμπειρία, από salad bars, ξηροκαρπάδικα, μαγειρευτό φαγητό μέχρι ψητοπωλεία, αλλά και street coffee shops.
Ποιά είναι τα κριτήρια αξιολόγησης για μια επιχείρηση για να αποφασίσει να αναπτυχθεί μέσω franchise;
Ένας υποψήφιος franchisor, δηλαδή ένας επιχειρηματίας ο οποίος έχει δημιουργήσει ένα δυνατό concept και διερευνά την ανάπτυξή του μέσω franchise, πριν εξετάσει τα οφέλη που θα αποκομίσει, δηλ. σημαντική ενίσχυση της φήμης του brand, όπως και οικονομικές απολαβές, θα πρέπει να αναλογισθεί ορισμένες βασικές παραμέτρους, ώστε να έχει διασφαλίσει το πρώτο βήμα προς την επιτυχία…
- Η καθημερινότητα θα είναι διαφορετική, από υπεύθυνος καταστήματος ή από διευθυντής/ διαχειριστής πωλήσεων χονδρικής θα ασχολείται πλέον με την αλυσίδα του.
- Θα έχει εκτεταμένη δέσμευση χρόνου στην διαχείριση των franchisees του σε πρώτη φάση και σε δεύτερη του προσωπικού της μητρικής εταιρείας.
- Θα πρέπει να διαθέτει δέσμευση στην συνετή ανάπτυξη και στην υποστήριξη των franchisees
- Η δημιουργικότητα του θα πρέπει να παραμείνει αστείρευτη.
- Οφείλει να προγραμματίσει εγκαίρως την δημιουργία υποδομών και να διαθέτει το ελάχιστο απαραίτητο κεφάλαιο.
- Οφείλει να εστιάζει συνεχώς στην έρευνα και στην ανάπτυξη, στις προμήθειες και στα νέα προϊόντα, υποστηρίζοντας ολοένα τους franchisees του.
Ποιές είναι οι προϋποθέσεις για να αναπτυχθεί μια επιχείρηση μέσω franchise;
Έχοντας ως προϋπόθεση αφενός ένα δυνατό concept και αφετέρου τις ικανότητες και την δέσμευση του επιχειρηματία, μελλοντικού CEO μιας δυνατής αλυσίδας, για να αναπτυχθεί μια επιχείρηση μέσω franchise θα πρέπει να διαθέτει μια σειρά από χαρακτηριστικά…
- Επιτυχημένο πιλοτικό κατάστημα.
- Διαφοροποιημένο concept.
- Λογική επένδυση.
- Γενικότερη απήχηση στην αγορά που θεμελιώνει τον απαραίτητο τζίρο, που οδηγεί στην κερδοφορία.
- Συνολικό περιθώριο κέρδους που να δημιουργεί κερδοφορία τόσο στη μητρική εταιρεία, όσο και στους franchisees, μέσω κεντρικών συμφωνιών ή μέσω ιδιόκτητης παραγωγής.
- Ύπαρξη τεχνογνωσίας και ικανότητες που αναβαθμίζονται συνέχεια, μέσω της σωστής στελεχιακής υποδομής.
- Δέσμευση επιχειρηματία για υποστήριξη των franchisees.
- Διαθέσιμο κεφάλαιο για τις αρχικές επενδύσεις.
Πόσο σημαντική είναι η ύπαρξη του πιλοτικού καταστήματος στο franchise;
Τα δίκτυα franchise στην συντριπτική πλειοψηφία τους, τόσο στην Ελλάδα, όσο και στο εξωτερικό, έχουν ξεκινήσει διαθέτοντας ένα ή περισσότερα πιλοτικά καταστήματα, τα οποία είναι είτε υποκαταστήματα της μητρικής εταιρείας, είτε franchise με ειδικούς όρους συνεργασίας (π.χ. μηδενικά entry fees)…
Η σημασία του πιλοτικού καταστήματος είναι αναμφισβήτητα ιδιαίτερα σημαντική, ώστε:
- να γνωρίσει η αγορά το επιχειρηματικό concept και να το αποδεχθεί
- να αντιμετωπισθούν οι παιδικές ασθένειες
- να εμφανισθούν προβλήματα και να γίνουν διορθωτικές ενέργειες
- να βελτιστοποιηθεί το concept
- να το δουν ζωντανό το concept οι ενδιαφερόμενοι franchisees
Βεβαίως 1 – 3 πιλοτικά δεν αποδεικνύουν την επιτυχία του concept, διαφορετικό βάρος – βασιζόμενο σε στοιχεία εκατοντάδων καταστημάτων, έχει ένα δίκτυο των 300 – 400 καταστημάτων σε σχέση με ένα νέο project του ενός καταστήματος, το οποίο από τη μια μπορεί να οφείλει την επιτυχία του στην τυχαιότητα και από την άλλη να αποτελεί μια πραγματικά εξαιρετική ευκαρία επένδυσης!
Ποιά είναι τα ιδανικά χαρακτηριστικά του δικαιοπαρόχου - franchisor;
Ο επιχειρηματίας που επιθυμεί να δημιουργήσει τη δική του αλυσίδα και να αναπτύξει την επιχειρηματική του ιδέα και σύστημα μέσω franchise, πέρα από ένα δυνατό και επιτυχημένο concept, θα πρέπει να διαθέτει και επιπλέον χαρακτηριστικά, τόσο για τη δική του επιτυχία, όσο και για την επιτυχία των δικαιοδόχων του…
- Δέσμευση, για συνεχή ανανέωση του concept του, ώστε να παραμένει πάντα ανταγωνιστικό
- Δέσμευση, για συνεχή τελειότητα και βελτίωση
- Γνώση, τόσο στο αντικείμενό του, όσο και στο management
- Ομάδα, δηλ. κεντρική στελέχωση που να μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις υποστήριξης των δικαιοδόχων
- Σύνεση, ώστε να παραμένει κοντά τόσο στους franchisees του, όσο και στο προσωπικό του, να μην υπερεκτιμά τις δυνατότητες της αλυσίδας του και να μην υποτιμά τον ανταγωνισμό
- Δημιουργικότητα, για να μπορεί να εμπνέει και να κατευθύνει το προσωπικό του και να διατηρεί συνεχώς μια ανταγωνιστική αλυσίδα
Ποιά είναι τα ιδανικά χαρακτηριστικά του δικαιοδόχου - franchisee;
Οι ενδιαφερόμενοι δικαιοδόχοι αναζητούν στο franchise μια αξιοπρεπή θέση εργασίας και μια σίγουρη επένδυση. Ωστόσο, για να επιτύχει τους στόχους του ο franchisee θα πρέπει…
- Να είναι εργατικός, με καθημερινή ενασχόληση στο κατάστημά του
- Να ακούει, τον franchisor, το προσωπικό και τους πελάτες του
- Να σέβεται, τον franchisor, το προσωπικό και τους πελάτες του
- Να διαχειρίζεται το προσωπικό του, με παρακίνηση, bonus, αλλά και με πίεση…
Ποιά είναι τα καθήκοντα / υποχρεώσεις του δικαιοπαρόχου - franchisor;
Στο πλαίσιο της υγιούς ανάπτυξης μέσω franchise, η μητρική εταιρεία – franchisor αναλαμβάνει μια σειρά από υποχρεώσεις, οι οποίες ορίζουν την υποστήριξή της προς τους συνεργάτες της και δημιουργούν το πλαίσιο της συνεργασίας της…
- Εύρεση και αξιολόγηση καταστήματος
- Εκπαίδευση δικαιοδόχου και προσωπικού του, αρχική και συνεχής, με αποζημίωση ή όχι
- Πανελλήνια διαφήμιση
- Υποστήριξη σε τοπικές προωθητικές ενέργειες
- Νέα προϊόντα, μετά από συνεχή αναζήτηση και έρευνα
- Επιθεωρήσεις λειτουργίας των καταστημάτων σε όλους τους τομείς
- Συνεχή βελτίωση concept, διαδικασιών λειτουργίας, προϊόντων, προμηθευτών κ.ο.κ.
- Σύναψη κεντρικών συμφωνιών
Ποιά είναι τα καθήκοντα / υποχρεώσεις του δικαιοδόχου - franchisee;
Ο franchisee στο πλαίσιο μιας συνεργασίας franchise έχει τόσο υποχρεώσεις / καθήκοντα, όσο και δικαιώματα, με στόχο την διατήρηση του επιπέδου και της φήμης της αλυσίδας, αλλά και την βιωσιμότητα και κερδοφορία του καταστήματός του.
Τα κύρια καθήκοντα των δικαιοδόχων αφορούν στην διαχείριση του καταστήματός τους, είναι δηλαδή οι υπεύθυνοι του καταστήματος και πιο συγκεκριμένα:
- προσωπικό, κατανομή σε βάρδιες, προσλήψεις, απολύσεις, παρακίνηση, εκπαίδευση, αξιολόγηση
- προμήθειες, έκδοση παραγγελιών, παρακολούθηση αποθεμάτων, διατήρηση εμπορευμάτων και πρώτων υλών σε σωστή κατάσταση, από προμηθευτές και πηγές οριζόμενες από τον δικαιοπάροχο
- καθαριότητα καταστήματος και εξοπλισμού
- συντήρηση εξοπλισμού, εργαλείων κ.λπ.
- τοπικές προωθητικές ενέργειες, όπως εντυποδιανομές, χορηγούμενες σε social media, posts κ.λπ.
Τι αναζητούν σήμερα οι ενδιαφερόμενοι δικαιοδόχοι;
Η ζήτηση για επενδύσεις – απασχόληση μέσω franchise έχει διατηρηθεί σταθερή και υψηλή στα επίπεδα προ 2009, αλλά οι ενδιαφερόμενοι έχουν πλέον εντελώς διαφορετικό προφίλ, αναζητώντας στο franchise την αυτο-απασχόληση και όχι την επένδυση χωρίς ενασχόληση.
Οι ενδιαφερόμενοι αναζητούν σήμερα επενδύσεις με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά:
Χαμηλή επένδυση, της τάξεως των 50 – 80 χιλ. ευρώ
Εξασφάλιση ελάχιστου τζίρου και κερδοφορίας, μέσα από προφορικές βεβαιώσεις του franchisor και τεκμηριώσεις από στατιστικά στοιχεία υφιστάμενων καταστημάτων
Σύντομη απόσβεση, δηλαδή αφαιρώντας την μηνιαία αμοιβή τους καθώς αφορά τον ρόλο τους ως υπεύθυνοι καταστήματος, όπως και φόρο εισοδήματος, ασφαλιστικές εισφορές κ.ο.κ. προσδοκούν επιστροφή του αρχικού κεφαλαίου τους σε περίπου 2 έτη
1,500 – 3,000 μηνιαία αμοιβή, με πλήρη ενασχόληση στη νέα τους επιχείρηση, καλύπτοντας τη θέση του υπεύθυνου καταστήματος και με απασχόληση άνω του 8ωρου
Αυτο-απασχόληση και όχι επένδυση, θέση εργασίας με προοπτικές και αξιοπρεπείς συνθήκες εργασίας
Πλήρη υποστήριξη από τον franchisor σε κάθε επίπεδο, από την εύρεση/ αξιολόγηση καταστήματος, κατασκευή και εξοπλισμό, αρχική εκπαίδευση μέχρι τη συνεχή ανανέωση και βελτίωση του concept, εκπαίδευση, διαφήμιση, διαχείριση προσωπικού κ.ο.κ.
Ουσιαστικά οι ενδιαφερόμενοι franchisees αναζητούν ένα επιχειρηματικό γονέα, που θα καθοδηγεί και υποστηρίζει προς τη συνεχή βελτίωση τόσο ποιοτικά, όσο και κυρίως ποσοτικά δηλ. αύξηση κερδοφορίας.
Τι να αναμένουν ως αποδόσεις οι ενδιαφερόμενοι δικαιοδόχοι;
Η συντριπτική πλειοψηφία των ενδιαφερομένων να ξεκινήσουν τη δική τους επιχείρηση μέσω franchise αναζητά μια αξιοπρεπή θέση εργασίας με ικανοποιητικές αποδόσεις, είτε άνεργοι, με αποζημίωση εθελουσίας ή όχι, είτε νεαρά παιδιά που οι γονείς τους επενδύουν για ένα νέο «μεταπτυχιακό» αυτή τη φορά στη πανεπιστήμιο της ζωντανής επιχειρηματικότητας.
Λαμβάνοντας ως προϋπόθεση την καθημερινή πολύωρη ενασχόληση με την επιχείρησή τους, τόσο για να συμπιέσουν τα λειτουργικά έξοδα του προσωπικού, αλλά κυρίως για να ελέγχουν και να δίνουν το κάτι παραπάνω στην επιχείρησή τους και να επιτυγχάνουν αυξημένες αποδόσεις, μέσω franchise μπορούν να αναμένουν:
Αποσβέσεις της τάξεως των δύο ετών, από 18 μήνες έως και 3 έτη
Μηνιαία αμοιβή μέχρι 3,000 ευρώ
Εξασφάλιση μακροχρόνιας βιωσιμότητας της επιχείρησής τους, μέσω της συνεργασίας με μια αλυσίδα / επιχειρηματία / brand που αφενός να γνωρίζει το αντικείμενό τους και αφετέρου να διαθέτει τη δέσμευση και τους πόρους για συνεχή βελτίωση
Συνεχή αύξηση του τζίρου της επιχείρησής τους και των προσωπικών αμοιβών τους
Προοπτική πώλησης και αξιοποίησης της υπεραξίας του brand ή και δημιουργία νέων καταστημάτων