Η περίοδος που διανύουμε, υπό την απειλή του covid-19, αναδεικνύει το «Μένουμε Σπίτι», ως lifestyle και ως αναγκαιότητα για ένα ασφαλές μέλλον, ως τη συνειδητή αποχή από δραστηριότητες εκτός σπιτιού, ένα επιβεβλημένο «cocooning» με κοινωνικο-συμπεριφοριστικές προεκτάσεις που αλλάζουν τις καθημερινές συνήθειές μας και αναβαθμίζουν το franchising.
Οι καταστάσεις lockdown έφεραν στο προσκήνιο τον όρο cocooning - «άραγμα στο σπίτι» ή και «stay-at-home syndrome», που αποδόθηκε το 1981, από τη σύμβουλο marketing, μελλοντολόγο και CEO της BrainReserve, Faith Popcorn, προερχόμενος από το cocoon, που σημαίνει κουκούλι και αφορά στην κατάσταση που κάποιος μένει σπίτι του και να απομονώνεται από τον κίνδυνο που έχει γίνει αντιληπτός, αντί να βγαίνει έξω, μένει μακριά από κόσμο, υποχρεώσεις κι έξοδα και περνάει χαλαρές στιγμές με τον εαυτό του και την οικογένειά του.
Ο συγκεκριμένος όρος χρησιμοποιείται στην κοινωνική επιστήμη, στο μάρκετινγκ, στη διαπαιδαγώγηση και ανατροφή των παιδιών, στην οικονομική πρόβλεψη, στην αυτοβοήθεια, στη θρησκεία, με την Faith Popcorn να είχε προβλέψει σε άρθρο της το 1986 στον New Yorker, πως ο όρος θα γινόταν trend και τελικά εν μέσω κορωνοϊού, το cocooning αποτελεί πλέον ένα κυρίαρχο lifestyle, αν μη τι άλλο στις ανεπτυγμένες χώρες.
Το 1990, η Faith Popcorn συνδύασε το cocooning με την άνθηση του ηλεκτρονικού εμπορίου που ευνοεί την παραμονή στο σπίτι, στο βιβλίο της «The Popcorn Report»: Το μέλλον της εταιρείας σας, του κόσμου σας, της ζωής σας, όπου προβλέπει και αναλύει τις δέκα κορυφαίες τάσεις που θα επηρεάσουν σημαντικά τα προϊόντα, τη σταδιοδρομία και τους τρόπους ζωής του αύριο. Σε αυτές ξεχωρίζουν:
- The Vigilant Consumer – όταν διαμαρτυρόμαστε για την ανηθικότητα της αγοράς
- Staying Alive – όταν συνειδητοποιούμε την ανάγκη για ανάληψη ευθύνης για την υγεία μας
- Fantasy Adventure – όταν παίρνουμε ψεύτικα ρίσκα
- Small Indulgences – όταν αγοράζουμε ότι καλύτερο μπορούμε για μια συγκεκριμένη κατηγορία αγαθών
Σύμφωνα με το Popcorn Report, όταν διαφοροποιούμε τις καταναλωτικές συνήθειές μας, τι και πως αγοράζουμε, αλλάζουμε τον ίδιο τον εαυτό μας – το ποιος είμαστε. Η Faith Popcorn προέβλεψε ένα μέλλον γεμάτο με αισιοδοξία και νέα βιώματα και αντιλήψεις σε όλους τους τομείς από την ηθική και τις θρησκείες, μέχρι τις επιστήμες και την ιατρική.
Πλέον, το cocooning περιγράφει αρκετά καλά την κατάσταση που βιώνουμε, με την Faith Popcorn να δίνει μία θετική νότα στην καθημερινότητά μας, προτρέποντάς μας να αντιμετωπίσουμε το Μένουμε Σπίτι, όχι ως εγκλεισμό, αλλά ως ευκαιρία να περιποιηθούμε τον εαυτό μας, να χαλαρώσουμε, να ξεκουραστούμε, να αποφορτιστούμε, να θωρακίσουμε την υγεία μας, αρκεί – ωστόσο – θα προσθέταμε να υπάρχει η απαραίτητη οικονομική δυνατότητα και να αντιμετωπιστούν οι κοινωνικές επιπτώσεις των περιορισμών, καθώς πέρα απ’ ότι πρεσβεύει η Popcorn, ο άνθρωπος είναι «φύσει κοινωνικό ον» κατά Αριστοτέλη!
Αν και το μέλλον φανερώνει αύξηση της κοινωνικότητας μέσω κοινωνικών δικτύων, τηλεργασίας και τηλεκπαίδευσης, συνδρομητικής ψυχαγωγίας κ.ο.κ. δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η δημιουργία του ανθρώπινου πολιτισμού έχει βασισθεί στην ανάγκη του ανθρώπου για κοινωνική συμβίωση (κοινωνικότητα) και τα βασικά ερωτήματα που προκύπτουν είναι:
- Θα αλλάξει ριζικά ο τρόπος έκφρασης της κοινωνικότητας υπέρ της διαδικτυακής επικοινωνίας και πως η τελευταία θα επηρεάσει την ίδια την κοινωνικότητα, με άμεσο αντίκτυπο στην εξέλιξη του πολιτισμού του είδους;
- Η διαδικτυακή επικοινωνία θα παραμείνει στα social channels ή θα μετεξελιχθεί σε virtual, με ασαφείς προεκτάσεις;
- Πόση διάρκεια θα έχει η ανάγκη/υποχρέωση του Μένουμε Σπίτι και ελαχιστοποίησης των κοινωνικών επαφών μας, σε σχέση με το πολυπόθητο εμβόλιο και της αποδυνάμωσης του κορωνοϊού;
- Αν και όταν αποδυναμωθεί η εξάπλωση του κορωνοϊού, ποιές καταναλωτικές και γενικότερα συμπεριφοριστικές συνήθειες θα παραμείνουν;
Όσο αφορά στις συμπεριφοριστικές καταναλωτικές συνήθειες κατά την πρόσφατη περίοδο, οι γενικές παρατηρήσεις είναι:
- αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών και της χρήσης πιστωτικών/χρεωστικών καρτών
- μεγαλύτερη χρήση του διαδικτύου για αγορές
- επιφυλακτικότητα αλλά και προσδοκία για επιστροφή σε παλιές καταναλωτικές συνήθειες (επισκέψεις σε καταστήματα, εστιατόρια, θερινές διακοπές, κ.α.)
- μείωση των εισοδημάτων ενός μεγάλου μέρους του πληθυσμού